Free jazz pianist Alexander von Schlippenbach (Berlijn, 1938) behoort tot de nestors van de Europese jazz, hij was een van de eerste free jazz bandleiders, in zijn muziek mengt hij improvisatie met hedendaagse gecomponeerde muziek. Hij vormde in 1966 het Globe Unity Orchestra, speelde met Gunther Hampel (1963) en was lid van Manfred Schoof’s quintet van 1964 tot 1967. In 1970 vormde hij een trio met Evan Parker en Paul Lovens, belangrijk was het stichten van het Berlin Contemporary Jazz Orchestra waarin vele vooraanstaande avant- garde jazz musici hun opwachting maakten zoals Evan Parker, Paul Lovens,Kenny Wheeler, Misha Mengelberg en Aki Takase. In de jaren ’90 vormde hij duo’s met Tony Oxley, Sam Rivers en Aki Takase, inmiddels zijn echtgenote. De teller van zijn albums staat inmiddels op 65, tot de belangrijkste behoort het driedubbel album “Monk Casino”met o.a. Rudi Mahall waarin het complete oeuvre van Thelonius Monk voorbij komt.

De titel geeft het al aan “Slow pieces for Aki”, dit album is opgedragen aan zijn echtgenote en toppianiste Aki Takase. De titel “Slow Pieces” met de nadruk op slow komt van Aki Takase zelf, vrije geïmproviseerde muziek is altijd zo intens, zo luid en zo snel zegt ze en vroeg zichzelf en Alex af of dat altijd zo moest zijn. Ja, in sommige groepen zoals in het Schlippenbach Trio met Evan Parker en Paul Lovens moet dat zo zijn, in een dergelijke groep i s die drijvende kracht noodzakelijk om een losgelaten staat van vrije improvisatie te leiden tot een hoge concentratie van ontwikkelingen. Dat was ook het geval met Schlippenbach’s Globe Unity Orchestra, ook dat zou zonder een hoog niveau van high energy power play weinig zeggingskracht over houden. Ik betwijfel deze mening van Bert Noglik in het cd boekje, de kracht van avant-garde ligt niet echt in de power en het volume van de muziek. En dat geldt natuurlijk zeker voor het spelen van solo piano, zeker zoals hier het geval is wanneer het gaat over vrij korte improvisaties en composities, het langste nummer hier duurt 4: 50 minuten en het overgrote deel zweeft tussen de anderhalve en drie minuten.

Er staan 10 improvisaties op het album, ook zo getiteld, daarnaast zijn er ook composities met titels zoals het openingsnummer “Haru no Yuki” (Frühling im Schnee”) waarin de hand van Aki welzeker enige zeggingskracht heeft gehad . In zijn album Monk Casino heeft Von Schlippenbach overduidelijk bewezen hoe hij het muzikale impressionisme beheerst door zijn weliswaar eigenzinnige maar daarom niet minder geslaagde vertolkingen van het repertoire van Monk . En ook in dit album weet hij te overtuigen met sfeerrijke introverte , merendeels korte improvisaties en stemmingsmomenten, nee zeker geen recht door zee type jazz, maar wel een fraaie vorm van poëzie, klank gegeven op de piano, muziek om erbij te blijven en niet weg te kwijnen in de treurnis van deze tijden.

Jan van Leersum.